Een aanpak voor verandering
Gaat u met dergelijk gedrag door, dan hoeft u niet op verandering ten goede te rekenen. U moet naar een situatie toe, waarin het de drinker duidelijk wordt dat hij zelf voor zijn drankgebruik verantwoordelijk is. En dat hij dus zelf zal moeten meewerken aan een oplossing. Verwijten helpen niet. En elk spoortje van toegeeflijkheid betekent meteen twee stappen terug. Wat is dan wel een goede aanpak? Die hangt van de situatie af, maar hij bestaat altijd uit één of meer van de volgende elementen.
- Kies een goed moment
Begin er niet over als de drinker onder invloed is. Dat is zinloos. Het werkt meestal ook niet om te beginnen met "en nu gaan we eens over jouw drinken praten". Daarvan gaan de haren alleen maar recht overeind staan en treedt meteen het hele verdedigingsmechanisme in werking.
- Veroordeel niet
U bent verontwaardigd, beledigd, teleurgesteld, kwaad. Dat mag. Sterker nog: u hebt er recht op. Waar het om draait is wat u met die gevoelens doet. Het openlijk veroordelen van drankgebruik wekt verzet op. Het stellen van confronterende vragen leidt tot spanningen. Achter de verdediging van de drinker gaan vaak angst voor verandering en schaamtegevoel schuil. Dat zijn sterke emoties. Steeds weer herhalen dat iemand teveel drinkt roept alleen maar ontkenning op. Wat echter niet valt te ontkennen is de hinder die u ervaart van het drinken. Zeg daarom duidelijk waar u last van hebt. Dit is een directe aanleiding om een gesprek te voeren. Geef aan dat u het drinkgedrag niet kunt veranderen en dat u bepaalde gevolgen ervan niet accepteert.
- Zoek steun
Het kan een hele steun zijn om te praten met anderen over het drankprobleem. Zoeken naar middelen om het isolement, waar je als partner in terechtkomt, te doorbreken.
- Stel grenzen
Bent u op de een of andere manier belangrijk voor de drinker, maak dan duidelijk wat u wel en niet pikt. En laat het niet over uw kant gaan als die grenzen overschreden worden. Om eventuele twijfel weg te nemen: u mag als vriend, vriendin, familielid, partner of collega inderdaad dergelijke eisen stellen. Want u onderhoudt er een relatie mee. En een relatie is iets, waar beide partijen aan bijdragen.
- Dreig niet met loze argumenten
U hoeft een dreiging maar één keer niet waar te maken of de drinker neemt u al niet meer serieus. Dreigen gebeurt vaak in een opwelling van woede of verdriet. U kunt daar beter een andere uitlaatklep voor zoeken.
- Doe u zelf geen geweld aan
U hebt recht op respect en een eigen leven. Laat uw gevoel van eigenwaarde en uw lol in het leven niet bederven door een drinker. Ga iets nieuws of anders doen, waar de drinker buiten staat.
- Los geen problemen voor de drinker op
Vaak wordt de drinker geholpen door zijn omgeving. Problemen die door het drinken zijn ontstaan worden voor hem opgelost, zijn rommel wordt voor hem opgeruimd, taken worden van hem overgenomen. Het resultaat daarvan is, dat de drinker er geen druppel minder door gaat drinken. Hij ondervindt immers geen enkel nadeel van zijn gedrag. Hij wordt keurig ziek gemeld, de ziekmelding wordt zonder meer geaccepteerd. Afspraken worden voor hem afgezegd, een ander maakt de excuses voor hem.
- Kijk achter de drank
Achter drinkgewoonten gaan vaak angsten, ongenoegens, problemen en schuldgevoelens schuil. Het risico van steeds meer drinken is dan groot. Het lichaam went immers aan alcohol. Natuurlijk kan er ook een (tijdelijk) probleem spelen dat het alcoholgebruik in de hand werkt. Maar ook dan geldt: alcohol kan geen problemen oplossen. Er moet dus geprobeerd worden om andere oplossingen te vinden. De drinker moet daar een actieve rol in spelen. Want alleen dan kan hij weer zelfvertrouwen opbouwen.
- Laat de drinker weer positief over zichzelf denken
De meeste problematische drinkers denken negatief over zichzelf. Gevoed door schaamte, schuldgevoelens en alle verwijten. Ze vinden zichzelf niks waard. Erkennen dat je een fors alcoholprobleem hebt, valt dan niet mee. Probeer daar begrip voor te hebben. Wees u ervan bewust dat de drinker ook een gevecht met zichzelf voert. En dat hij dat gevecht op zijn omgeving afreageert. Overstelp hem daarom niet met nog meer verwijten. Blijf respect houden, hoe moeilijk dat misschien ook is. Dat respect mag u echter niet verhinderen uw eigen grenzen te blijven stellen.
- Bied perspectief
Een probleemdrinker kan zich een leven zonder alcohol niet meer voorstellen. Hij weet wat bij stoppen of minderen op de loer ligt: onzekerheid, angst, zenuwen, het leven als een groot zwart gat. Geen prettig vooruitzicht. Die onzekerheid moet weggenomen worden. Want door angst voor een toekomst zonder drank laten mensen zich niet behandelen. Het moet hen duidelijk worden dat problemen op te lossen zijn en in elk geval dragelijk gemaakt kunnen worden. Daarvoor is zonodig allerlei hulp beschikbaar. Hulp die uiteindelijk ook uitzicht biedt op een herstel van relaties met de omgeving, een verbeterde gezondheid, een leven zonder angst en vooral met meer rust.
- Neem de weerstand tegen hulpverlening weg
Veel mensen, ook niet-drinkers, hebben verkeerde ideeën over hulpverlening. Ze denken bijvoorbeeld dat je altijd in een kliniek opgenomen moet worden. Dat een behandelaar je niks kan leren. Dat een echte drinker niet te helpen is. Of dat de vuile was zo buiten komt. Zulke ideeën kunnen het kiezen voor een behandeling in de weg staan. Maar Nederland heeft niet voor niets een uitgebreide, vertrouwelijke en zeer professionele alcohol-hulpverlening. Mensen waarvan je het nooit gedacht zou hebben, maken er gebruik van. En een eerste kennismaking kan al veel weerstand wegnemen. Begin bijvoorbeeld eens met de Alcohol Infolijn 0900-500 20 21 (22 cent per minuut) te bellen. Daar hoeft u geen naam of adres te noemen, maar ze kunnen u wel op het spoor van op uw situatie gerichte hulpverlening zetten. Of neem contact op met een van de hulp- en zelfhulpinstanties die achter in deze brochure worden vermeld. Ook daar mag u gerust zeggen dat u Bert uit Breda bent, terwijl u eigenlijk Douwe heet en in Drachten woont.